Twee miljoen mensen, één droom

Bessie en Resa Cohen uit Rusland. Zij waren passagiers op de Zeeland, 1921

Migratie is van alle tijden: miljoenen mensen over de hele wereld lieten (en laten) wat vertrouwd is achter, om elders op zoek te gaan naar een nieuwe toekomst. Tussen 1850 en 1940 trekken zo'n 60 miljoen landverhuizers weg uit Europa, op zoek naar een beter leven. Wie via Antwepen reist komt meestal uit Duitsland en Oost-Europa. De Verenigde Staten zijn de belangrijkste eindbestemming.

Dezelfde Bessie Cohen als op de bovenste foto (Rusland 1910), toen zij als elfjarig meisje aankwam in New York op 17 april 1921. Later reisde zij door naar Californië.

 

Israel Beilin (1888-1989) groeide op in Siberië. De familie Beilin is van Joodse origine en armoe, discriminatie en antisemitisme zorgt ervoor dat ze hun hun heil willen zoeken in Amerika. Vijf jaar is Israel als hij met de rest van zijn familie emigreert naar de Verenigde Staten. Na een armoedige jeugd in de immigrantenwijken van New York werkt Israel zich onder naam Irving Berlin op tot een van Amerika's beroemdste componisten.

De overtocht is maar een deel van de reis. Emigranten moeten eerst hun land uit zien te raken en daarna volgt een lange treinreis naar Antwerpen. Na uitgebreide controles mogen ze aan boord. Bij aankomst in Amerika worden ze opnieuw gecontroleerd.

Het is voor de landverhuizers beslist geen plezierreisje, die overtocht naar Amerika.  Passagiers in de derde klasse zitten streng gescheiden van de rest van de passagiers, dicht op elkaar. Als het weer het toelaat mogen ze aan dek om te ontsnappen aan de stank en het bovenop elkaar zitten.

Bernard Dewulf, een bekend Vlaams dichter maakte een gedicht over Kattyna.

Ontzettend mooi museum, het heeft me ontroert. Wat een moed is er voor nodig om je vaderland te verlaten, familie en vrienden misschien nooit meer te zien. Op weg naar het onbekende in de hoop het beter te krijgen. En nog steeds trekken mensen weg uit hun thuisland, vaak op de vlucht voor oorlog en geweld maar ook uit armoede en politieke onderdrukking. Temeer besef je wat een geluk je hebt om geboren te zijn in een van de meest welvarende landen ter wereld.