HEEN EN TERUG NAAR DE ARDÈCHE

Joop had in het voorjaar al beloofd dat hij in oktober terug zou komen om te helpen met de goten. Hij houdt altijd zijn woord en vindt het ook leuk om bij ons lekker met een klus bezig te zijn. Eerst vanmorgen de aanhanger leeg geruimd, zweet op de rug, toen de steiger opgebouwd, weer zweet op de rug en toen konden ze eindelijk met het echte werk beginnen. Passen en meten, beugels ophangen, afvoer solderen en zie, de eerste goot hangt. En nu maar hopen dat het nog een paar dagen droog blijft, zodat de mannen nog wat meters kunnen maken.  

Ze deden hun eerste Heilige Communie en waren denk ik zeven en acht jaar oud, mijn twee jongere broertjes Leen en Joop. Wat een lieverdjes denk je al gauw bij deze foto. Nou, niets was minder waar, mijn moeder heeft er wat te stellen mee gehad. Dat kwam allemaal weer naar boven vandaag toen we een bezoekje brachten aan Leen en zijn vrouw die in Ruoms, de zuidelijke Ardêche, kamperen. Het was bijzonder gezellig, mede door al die verhalen over vroeger, die ze alle twee smakelijk op kunnen dienen. Ze zijn in die ruim vijftig jaar wel ouder geworden maar hebben nog steeds lol met elkaar. Ja, we zijn weer voor een laatste korte periode in het Franse huis.

Ik moet hier natuurlijk geen reklame gaan maken voor dat Zweedse warenhuis, maar het blijft een feit dat ze ontzettend leuke spullen hebben. Met twee peuterkleinzoons die veel op bezoek zullen komen deze winter leek me de aanschaf van dit ladekastje en de twee leuke krukjes wel verantwoord. Op onze grote zolder staan dozen vol speelgoed, overgebleven van onze drie kinderen. De groene en zwarte bakken zitten nu vol met lego, auto's, blokken en boerderijspulletjes. Mijn kleine mannen kunnen aan de gang.

Dat duurt nog wel even voordat we daar weer aan gewend zijn. De stoplichten bedoel ik en de daarbij behorende verkeersdrukte. Voorlopig erger ik me nog dat ik rijdend door Gouda iedere paar meter moet stoppen voor zo'n ding. Zal ik vanmorgen wel de pech gehad hebben dat ze net voor mijn neus allemaal op rood sprongen, maar toch, het zijn er in mijn ogen veel te veel. We gaan morgen nog even een weekje naar Frankrijk en als we daarna terug zijn zal ik mijn best gaan doen om me niet meer te ergeren. We hebben immers de tijd, we zijn pensionado's.

Het nadeel van langdurig in Frankrijk vertoeven is dat de tuin niet wordt bijgehouden. De border met vaste planten is al jaren geleden met vooruitziende blik opgeruimd. Er staan nu in de grote tuin wat plantenvakken, veel buxus en de grondbedekking is grind maar als we terugkomen na de zomer staat er veel onkruid in dat grind en moeten alle hagen en heggen nog geknipt worden. Toch willen we nog een poosje in ons heerlijke huis blijven wonen dus we gaan deze winter maar eens op zoek naar iemand die 's zomers onze tuin wil nalopen.

En alweer gaat de huif op de aanhanger, er moeten nog een paar grote dingen mee voor het Franse huis. Eindelijk die zitbank, dan nog een servieskast, een hele grote zware eettafel, twee kastjes en nog wat klein spul. Het wordt daar wel stapelen, want ik kan nog steeds de woonkamer niet inrichten. Geeft niet, ik ben het hier kwijt en daar ben ik toch niet deze winter, dus heb ik geen last van het stapelgoed.

    Sinds we zondagavond thuis gekomen zijn hebben we ons huis alleen nog maar gebruikt om te slapen. Vanmorgen al weer vroeg op pad om Sebas naar Scheveningen te brengen waarna we doorreden naar Katwijk om een schoonzus te bezoeken. Bijgepraat en daar ook lekker geluncht en toen nog door naar Leimuiden op bezoek bij nicht Linda. Deze twee bezoekjes hadden behalve de gezelligheid ook nog een ander doel, getuige de foto, we moesten er ook wat ophalen. Prettig als je familie meehelpt om je Franse huis in te richten.

 Drieenveertig jaar getrouwd vandaag en we kregen een dagje dierentuin samen met onze jongste twee kleinzonen kado van onze kinderen. Van pretparken houden we niet maar de dierentuin, daar kan je ons blij mee maken. Sebas gaf van te voren al te kennen dat hij de olifanten wilde zien. Begin augustus was er een babyoliefantje geboren die de naam Nhi Linh kreeg en die liep daar parmantig te stappen. Ook al staan de twee mannen hieronder nog gedwee op de foto, ze konden niet meer uit hun ogen kijken, zo moe waren ze. Oma trouwens ook, maar wat heeft ze genoten!  

Het was weer de vierde zondag van de maand dus rommelmarkt in La Voulte. Prachtig weer met veel standhouders. Alleen om te zien wat iedereen te koop heeft is al leuk. Slenterend langs de uitgestalde waar kijk je of er nog iets van jouw gading bij is, wat ook deze keer bij mij het geval was. Ik had beslist geen interesse in deze helmen, maar voor de foto waren ze leuk. De eigenaar had ze mooi opgepoetst en op een apart tafeltje bij elkaar gezet. Na de markt nog even koffie gedronken met vrienden op een zonnig teras en toen naar Nederland gereden waar we inmiddels weer veilig aangekomen zijn.

Voor de tweede dag op rij hebben we bezoek. Waren het gisteren broer en schoonzus die voor drie weken op de camping in Ruoms zitten, vandaag vrienden die net zoals wij in Stolwijk wonen en ook een Frans huis hebben. Zowel gisteren als vandaag prachtig weer, de hele dag buiten. Morgen rijden we naar Nederland, ik heb moeite met het idee.

Ja, daar moet de centimeter aan te pas komen om te beslissen welke bal het dichts bij de but ligt. We hadden al een poos geen jeu de boules meer gespeeld maar we zijn het nog niet verleerd en wonnen dan ook met gemak van Renée en Akkie gistermiddag. Maar die hebben zich voorgenomen om fanatiek te gaan oefenen zodat zij een volgende keer meer tegenstand kunnen bieden. Het maakte eigenlijk niet uit wie won of verloor, we hadden er veel plezier in en zijn daarna met zijn vieren nog lekker een hapje gaan eten bij Flo in St. Pierreville.

Het is een beetje halen en brengen met het weer zou mijn moeder gezegd hebben. Zij was van de spreuken en gezegdes. Tot en met de eerst week van september was het prachtig weer, daarna is de temperatuur wat gaan zakken en hebben we veel bewolking. De laatste twee dagen een buitje, maar dat stelde weinig voor. Wel een regenboog gistermiddag, net te zien op mijn foto. Ik draag een dunne lange broek, de korte broeken liggen weer in de kast en een vestje, dat trek je makkelijk aan en uit. Het is geen tobben hoor, het is rond de twintig graden en we zijn nog veel buiten bezig want ik weet dat dat over is als ik straks in Nederland ben.

    Ik gebruik vaak gedroogde tomaten in olie, onder andere in salades en pasta's en het leek me een leuk idee om dat zelf eens in te maken. Ik heb tweeëneenhalve kilo tomaten in kwarten gesneden, de pulp eruit, wat olijfolie er over gedruppeld en daarna wat zeezout, peper en kruiden over de partjes gestrooid. Dat ging zes uur, ja, je leest het goed zes uur in de oven op een lage temperatuur. Daarna met wat knoflooktenen in potjes en die vullen met olijfolie. Het ziet er goed uit en te zijner tijd zal ik jullie vertellen of het ook smaakt.

Dit is de laatste deur die Mart aan het schilderen is. Alle nieuwe ramen en deuren in de beide huizen zijn dan geschilderd, twee keer in de grondverf, twee keer in de lak. Ja, voor minder gaat deze schilder niet, het moet wel goed zijn. Volgend jaar wachten hem de luiken, vooral die van de tuinkamer zijn hard aan een verfbeurt toe, maar zoals ik al zei: wachten!

Je ziet ze overal in de moestuinen liggen, grote en kleine pompoenen, de kleur past zo mooi bij de herfst. Deze mensen hadden er blijkbaar zoveel dat ze te koop aangeboden werden, keurig in hoopjes van klein naar groot. Jammer, er was niemand thuis, anders had ik er een paar gekocht. Ik leg ze dan in Stolwijk op de tuintafel en heb er plezier van tot de vorst invalt.  Maar ze komen nog wel te koop in de supermarkt, meestal eind september.

  Transhumance is het verplaatsen van vee van hoger gelegen weiden in de zomer naar lager gelegen dalen in de winter. In onze omgeving gebeurt dat nog wel met kuddes schapen en vandaag liepen we stom toevallig twee keer zo'n kudde tegemoet. We wandelden in de omgeving van Valgorge door gehuchten waar de tijd lijkt te hebben stil gestaan, dalend en stijgend over terrassen met prachtige oude kastanjebomen. De herfst doet zijn intrede, het licht door de bladeren wordt steeds mooier.

Vanmorgen onze laatste gasten van dit seizoen uitgezwaaid. Het is ons goed bevallen, het verhuren van onze gîte. Allemaal bijzonder aardige mensen die ons huis en ook de omgeving prachtig vinden. We zijn pas half juni begonnen met de verhuur maar hebben heel goed gedraaid, een prettige bijkomstigheid. Over een dag of tien gaan we voor een paar dagen naar Nederland. Er staan daar in ons huis nog een paar grote dingen voor het Franse huis waar ik de hele winter geen last van wil hebben. Dus die gaan mee, samen met broer Joop die hier met manlief nog een klus gaat doen.

Privas, een middelgrote stad, is de hoofdstad van het departement Ardêche en ook de voormalige hoofdstad van de Hugenoten, maar uit die periode zijn er weinig overblijfselen. Het kasteel, de vestingmuren en de middeleeuwse huizen werden vernield tijdens de godsdienstoorlogen in de 17de eeuw. Deze foto van de achterkant van het St. Mary's Hospital nam ik vanmorgen vanuit een van de hoogst gelegen straten van de stad. Ik zocht een parkeerplek want op de grote parkeerplaats midden in de stad had een kermis alle ruimte ingenomen. In en rondom deze stad doen wij al onze boodschappen, een halfuur rijden vanaf onze berg.

Nadat alle radiatoren vanmorgen gevuld waren kon de verwarming in gebruik worden genomen. Er werd eerst nog druk heen en weer gelopen van de ene naar de andere radiator om lekjes op te sporen en te verhelpen en vervolgens kregen we nog wat instructie over de heuse computer die op de ketel zit. In mijn ogen nog knap ingewikkeld, maar dat zullen we wel onder de knie krijgen. Wat een weelde, eindelijk centrale verwarming in ons Franse huis. Op dit gebied ben ik niet zo verwend, want pas dertien jaar geleden kwam ik voor het eerst in een huis te wonen met cv. Ik kan nog steeds genieten van het comfort wat dat met zich meebrengt!

Bietjes eten we vandaag met een gesnipperd uitje en aardappels, alles uit eigen tuin. Langzamerhand ben ik de moestuin aan het leegruimen. De laatste aardappels zijn al weken geleden gerooid en verleden week heb ik al de restanten van de bonen weggehaald. Uien zijn ook gerooid en staan in een kistje te wachten op transport naar Nederland. Ik heb nog veel prei, wat bietjes, nog ontzettend veel tomaten, verder nog courgettes, paprika's, aubergines en af en toe nog een beetje aardbeien. Weer ontzettend veel plezier gehad van de moestuin, niet alleen om er van te eten, maar ook om in te werken.

Rondom iedere boerderij in Frankrijk tref je een veel oud ijzer aan, zoals hier op de boerderij van Issamoulenc-Église. Als je goed kijkt zie je dat het prachtige oude werktuigen zijn, ooit aangedreven door een paard. Deze maaibalk zal ongetwijfeld vele zomers gebruikt zijn op de hellingen onder het kerkje van Issamoulenc.

Zomaar een oudere dame die op een Frans terrasje in het najaarszonnetje zit te genieten van haar ijsje. Ik mag hopen dat ik op die leeftijd ook nog op een Frans terras kan zitten en dan het liefst samen met Mart. Afgelopen week heb ik mijn AOW aanvraag gedaan via internet, voor Mart een paar maanden eerder. We worden alletwee deze winter vijfenzestig, een mijlpaal. We hebben geen moeite met het ouder worden, zijn nog goed in vorm en hopen dat nog een hele poos te blijven.

Het jachtseizoen in Frankrijk is vandaag weer geopend en op bezoek bij vrienden werden wij er direct hard mee geconfronteerd. Onder het huis van Astrid en Niko is een huis waar de jagers bij elkaar komen en waar ook het wild wat geschoten is wordt geslacht. Men was erg tevreden want er was o.a. een groot wild zwijn buitgemaakt. Voordat zo'n beest geslacht kan worden moeten de stugge haren er afgebrand worden, een afgrijselijk gezicht getuige deze foto. Ik weet het, diervriendelijk ziet het er niet uit. Bedenk wel dat de jacht in Frankrijk aan strenge regels is gebonden en dat deze beesten heel wat kunnen vernielen. Bij ons thuis waren er vroeger varkens, konijnen en kippen voor de slacht en wij stonden er als kinderen vaak met onze neus bovenop dus ik ben op dit gebied niet zo snel geshockeerd, maar ik begrijp best dat dit voor veel mensen een walgelijke foto is. Ik heb even getwijfeld of ik hem wel zou gebruiken, maar dit heb ik vandaag meegemaakt, dit is ook Frankrijk.

De hele week was het prachtig weer en juist nu we vandaag de najaarswandeling met onze dorpsvereniging gingen maken regende het. Gelukkig was de temperatuur goed en het gezelschap nog beter dus gingen we en route. Via Les Peyses en Issamoulenc naar de col de la Croix de Ferrières. Vandaar over de kam naar le Qautre Vios, waar we ook gegeten hebben. Normaal heb je vanaf die kam prachtige vergezichten over de bergen van de Ardêche maar nu zagen we niets door de mist, jammer. Na de maaltijd nam Xavier nog even een gitaar die daar stond en speelde een paar Franse chansons, iedereen zong mee. Terug liepen we met Patrice en Sylvie, de rest ging mee met de auto's. Via een zeer avontuurlijke route, af en toe geen begaanbaar pad, kwamen we soppend terug in Le Serret waar we direct onder de douche stapten.  

Twintig jaar geleden moesten we ons afval nog naar een vuilstort brengen. Even buiten een naburig dorp gooide men al het vuil van een helling. Er lagen koelkasten, accu's, volop flessen en verder alles wat een mens kwijt wil. Onvoorstelbaar voor onze Hollandse begrippen. Ondertussen heeft Frankrijk gelukkig wel een inhaalslag gemaakt en vindt je bij ieder dorp dit soort plekken met bakken voor lege flessen, ook die voor plastic, melkpakken en blikjes. Verder staan er containers voor huisvuilzakken en meestal ook een grote bak voor papier en karton. Altijd buiten het dorp, beslist niet erin en ook niet bij de supermarkten.

Niets is recht in ons huis dus af en toe moet je wat aanpassingen doen. De vloertegels in de woonkamer hadden onze bouwvakkers nog gedaan en Mart is nu bezig met de plinten. De muren staan niet recht op de vloer en we hebben zelfs twee hoeken die rond lopen. De plinten zijn nu keurig waterpas gezet en de kier die daarachter ontstond is opgevuld met kalk. De muren moeten nog gesausd worden, maar je ziet er nu al niets meer van. En het rondinkje loopt mooi rond mee.

Ik heb twee leiperen, lekker in het zonnetje tegen een muur op het zuiden. Grappig, het ene jaar heb ik peren van de rechter boom en het volgende jaar van de linker. Dit jaar behoorlijk wat peren, mooie grote en ze smaken nog goed ook. Tegen dezelfde muur staat ook een perzik en ook die heeft ons dit jaar heel veel vruchten gegeven. Verder hebben we twee pruimenbomen waar geen pruim aan kwam, wel mirabellen (kleine gele pruimen), die kan ik bijna plukken. Van de twee appelbomen zal de oogst niet noemenswaardig worden, de kweepeer is om te huilen maar van de stoofpeertjes kan ik straks een kist mee naar Nederland nemen. Geen jaar hetzelfde met dat fruit!

Of we de de keuken en badkamer dit jaar nog afmaken is nog niet zeker, een van onze bouwvakkers moest de nodige werkzaamheden aan zijn eigen huis uitvoeren en wij gaan dit jaar al vroeg naar Nederland terug. Voorlopig zijn onze werkzaamheden opgeschoven naar deze winter, we zien wel. We maken ons er niet druk om dat het niet helemaal klaar is, inmiddels leven we hier in zo'n comfortabel huis dat het niet hindert. Nadat de logeerkamers klaar waren gekomen is Mart begonnen met het schilderen van de woonkamer, nu ook bijna klaar. De oude balk voor de schoorsteen is mooi geworden, een sieraad voor de kamer.

De meteorologische herfst, een woord om je tong over te breken, is gisteren begonnen volgens het KNMI . Het weer is hier nog prima maar de nachten beginnen wel wat frisser te worden, alhoewel we meestal 's avonds nog buiten kunnen eten. Op de beboste helling tegenover ons zien we hier en daar een lichte verkleuring van de bomen en hellingen waar geen bomen staan zien er uit als op de foto hier boven. Al met al hebben we een prachtige zomer gehad en over dat dramatische voorjaar praten we niet meer.

Jaarmarkt in St. Pierreville, altijd leuk om even te gaan kijken. De gebruikelijke kraampjes met allerhande zaken, van appelsap tot geitenkaas en dan nog wat kraampjes met kleding. Verder was er veel te eten en natuurlijk te drinken en deden deze muzikanten vrolijk hun best. Echt heel interessant was het niet dus we hadden het gauw gezien en zijn op de terugweg nog even bij Akkie langsgegaan. Even bijgepraat, kopje koffie gedronken en toen zat onze zondag er bijna weer op.